Heilige Elisabeth van Thüringen

Eikenhout; hoogte 100 cm
Atelier Meester van Elsloo; ca 1520-1530

Beeldbeschrijving

Elisabeth wordt hier afgebeeld als een ingetogen weduwe. In haar rechterhand heeft zij een boek, waarop, als een tiara , drie kronen liggen. Deze kronen staan o.a. voor: boetedoening, zuiverheid én voorbeeldig leven als maagd, echtgenote en weduwe. Met haar linkerhand geeft zij een broodje aan een gehandicapte bedelaar.

Omdat zij beschouwd wordt als de stichtster van het ziekenhuis met speciaal ziekenhuispersoneel wordt zij ook wel vergeleken met ordestichteressen, daarom krijgt zij vaak, zoals bij dit beeld, ook een boek als attribuut .

Het beeld vertoont de stijlkenmerken van de Meester van Elsloo. Een strakke vorm van het gezicht, een statische houding en een ingewikkelde zware plooival. Het eikenhout is niet uitgehold en de achterzijde is onbewerkt. De neogotische polychromie is nog redelijk intact.

Levensverhaal

Elisabeth, dochter van de Hongaarse koning is een tijdgenote van Franciscus van Assisi. Zij werd op 14-jarige leeftijd uitgehuwelijkt aan Lodewijk, graaf van Thüringen.

In de ban van de franciscaanse idealen, en als lid van de Derde Orde, wijdde zij zich, tegen de zin van haar hofhouding in, meer aan de zorg voor armen en zieken dan aan deelname aan het hofleven. Hierdoor raakte zij langzamerhand vervreemd van het hof.

Toen haar man in 1227, als kruisvaarder op weg naar het H. Land, overleed (tijdens de zesde kruistocht), bleef Elisabeth al op 20-jarige leeftijd weduwe met drie kinderen achter.
Haar schoonbroer behandelde haar na de dood van haar man zeer vijandig en liet haar zelfs van het hof verwijderen.

De rest van haar korte leven heeft zij totaal gewijd aan armen, zieken en vooral melaatsen Zij bouwde uit eigen middelen een hospitaal. Het eerste categorale ziekenhuis ten noorden van de Alpen.

In 1231 stierf zij, pas 24 jaar oud. In 1235 werd zij al heilig verklaard. Haar graf ligt in Marburg, maar dat is praktisch leeg omdat haar gebeente of delen daarvan over heel Europa is verspreid zijn.

Ook haar man wordt als heilige vereerd zonder ooit officieel heilig verklaard te zijn.

Verering

De feestdag van de H. Elisabeth is 17 november.

Zij is de patrones van armen, zieken en andere hulpbehoeftigen.

Talloze ziekenhuizen, ook het Venrayse, waren tot voor kort genoemd naar de H. Elisabeth .


grote afbeelding

detail  - plaats